Witamina H, znana również jako biotyna lub witamina B7, to jeden z ważnych składników z grupy witamin B, który odgrywa kluczową rolę w wielu procesach metabolicznych. Jej nazwa wywodzi się od niemieckiego słowa Haut (skóra), co podkreśla jej znaczenie dla zdrowia skóry, włosów i paznokci. Mimo że niedobór biotyny zdarza się rzadko, jego objawy mogą być uciążliwe i trudne do zdiagnozowania. Sprawdź, jak rozpoznać niedobór witaminy H i jak skutecznie go uzupełnić.
Dlaczego witamina H jest ważna?
Biotyna pełni wiele istotnych funkcji w organizmie. Wspomaga przemianę węglowodanów, tłuszczów i białek, a także uczestniczy w produkcji energii komórkowej. Jest również niezbędna do:
- utrzymania zdrowia skóry, włosów i paznokci,
- prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego,
- regulacji poziomu cukru we krwi,
- syntezy kwasów tłuszczowych i niektórych enzymów.
Objawy niedoboru witaminy H
Niedobór witaminy H może wynikać z nieprawidłowej diety, zaburzeń wchłaniania, długotrwałego stosowania antybiotyków lub leków przeciwpadaczkowych, a także chorób jelit, takich jak celiakia czy zespół jelita drażliwego; sprzyja mu także spożywanie dużych ilości surowych białek jaj, które zawierają awidynę hamującą wchłanianie biotyny.
Objawy niedoboru obejmują m.in. osłabienie, przewlekłe zmęczenie, obniżony nastrój, wypadanie włosów, łamliwość paznokci, suchość i łuszczenie się skóry (zwłaszcza wokół ust i oczu), wysypki, stany zapalne skóry, drętwienie i mrowienie kończyn oraz problemy neurologiczne, takie jak drażliwość, depresja czy trudności z koncentracją. U niemowląt może dodatkowo dochodzić do zmian skórnych i zaburzeń neurologicznych.
Jak uzupełnić niedobór biotyny?
W przypadku podejrzenia niedoboru witaminy H warto skonsultować się z lekarzem i wykonać odpowiednie badania. Uzupełnianie biotyny może odbywać się na dwa sposoby: poprzez dietę lub suplementację.
Źródła biotyny w diecie:
Biotyna występuje w wielu produktach spożywczych, takich jak:
- żółtka jaj,
- wątróbka i inne podroby,
- orzechy (zwłaszcza migdały i orzechy włoskie),
- nasiona słonecznika,
- soja,
- pełnoziarniste produkty zbożowe,
- banany,
- grzyby,
- łosoś i sardynki.
Dieta bogata w te produkty zazwyczaj wystarcza, aby pokryć dzienne zapotrzebowanie na biotynę (dla dorosłych wynosi ono ok. 30–100 µg dziennie).
W przypadku stwierdzonego niedoboru, lekarz może zalecić suplementację biotyny – zazwyczaj w dawkach od 100 do 1000 µg dziennie. W suplementach diety biotyna często występuje w połączeniu z innymi witaminami z grupy B, cynkiem czy krzemem – składnikami wspierającymi kondycję włosów, skóry i paznokci.
Czy można przedawkować biotynę?
Biotyna jest witaminą rozpuszczalną w wodzie, co oznacza, że jej nadmiar jest zazwyczaj wydalany z organizmu z moczem. Toksyczność biotyny jest bardzo niska, jednak przy bardzo wysokich dawkach może dojść do fałszowania wyników niektórych badań laboratoryjnych (np. hormonów tarczycy), dlatego suplementy należy stosować rozsądnie i zgodnie z zaleceniami.
Pamiętaj, że niedobór witaminy H może objawiać się pogorszeniem stanu skóry, wypadaniem włosów, problemami neurologicznymi i ogólnym osłabieniem organizmu. Choć jest to rzadkie zjawisko, warto znać jego objawy i wiedzieć, jak im zapobiegać. Zdrowa, zróżnicowana dieta bogata w biotynę to najlepszy sposób na zachowanie równowagi. W razie konieczności, warto sięgnąć po odpowiednio dobraną suplementację, ale zawsze po konsultacji z lekarzem lub dietetykiem.
